İNTERNETTE BULUNMA SÜRESİ İLE DEPRESYON ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

İÇİNDEKİLER

BAŞLIK SAYFA NO

İNTERNETTE BULUNMA SÜRESİ İLE DEPRESYON ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: 1
GİRİŞ: 1
YÖNTEM: 3
a-) Amaç: 4
b-) Problem cümlesi: 4
c-) Hipotez: 4
d-) Sınırlılıklar: 4
e-) Sayıtlı (varsayım): 5
f-) Tanımlar: Evren- Örneklem 5
BULGULAR VE YORUM: 5
Bulgular: 5
Yorum: 6
SONUÇ VE ÖNERİLER: 7
Sonuç: 7
Öneriler: 7
KAYNAKÇA 7
TABLO.1 8–9














İNTERNETTE BULUNMA SÜRESİ İLE DEPRESYON ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

GİRİŞ

Ülkemizde yaygın olan kullanım araçlarından biri de bilgisayardır. Bilgisayar kullanımı artık günümüz insanının vazgeçilmezleri arasına girmiştir. Dahası bilgisayar kullanımı okulöncesi yıllarından itibaren insanların hayatlarına girmekte ve her insan tarafından kullanılmaktadır.
İnsanların bilgisayarı kullanma istekleri daha çok teknolojinin getirdiği bir yenilik olarak görülmektedir. Artık günümüzde bilgisayar vazgeçilmezler arasındadır. Öyle ki insanlar herhangi bir işlerini hallederken hemen bilgisayarın yanına gidip bu işlerini halletmeye çalışmaktadır. Bilgisayarlar önceden ekonomik seviyesi çok yüksek olan kişiler tarafından alınırken şimdi her eve yavaş yavaş girmekte ve bilgisayarla ekonomik seviye arasında bir ilgi bulunmamaktadır.
Bilgisayar insanların hayatına daha çocukken girmektedir. Çocuklar bilgisayarı daha çok oyun oynama v vakit geçirme aracı olarak görmektedir. Böylece yavaş yavaş kullanım süresi uzamakta ve bilgisayar ve internet konusunda daha çok bilgiye sahip olmaktadırlar. Artık her eve bilgisayar girmeye başlamış ve bireylerin bilgisayarı kullanım oranları daha da çoğalmıştır.
Bilgisayar deyince aklımıza hemen internet gelmektedir. İnternet üzerinden hemen her işimizi hallederek günlük hayatımızı kolaylaştırmakta ve bilgisayarsız hayat çok zor gibi görülmektedir. Gerek herhangi bir konuyu araştırma olsun gerek bir işimiz hakkında bilgi edinme olsun, gerekse herhangi bir kişiyle görüşme olsun bilgisayar ve internetin faydaları çoktur. Teknolojiyi takip etmekle beraber bireyin herhangi bir konuda yeterliliğini de ortaya koymaktadır. Bilgisayarda herhangi bir program bilmek veya interneti kullanmayı iyi bilmek bir işimizi zorlanmadan, zaman harcamadan, kitaplar karıştırmadan yapmamızı sağlar.
Günümüzde herhangi bir işe girerken genellikle karşımıza internet kullanımı gelmektedir. İş başvurusunda bulunanlarda ilk başta aranan özelliklerden bir tanesi internet kullanımıdır. İnterneti iyi kullanmak demek diğer insanlardan bir adım önde olmak demek ve bununla birlikte toplumda diğer insanlara göre daha bilgili olmak demektir. Daha önce de değindiğimiz gibi bilgisayarı ve interneti iyi kullanıyor olmak daha önceleri bir ekonomik seviyeyle alakalı iken günümüzde bu özellik ortadan kalkmaktadır. Artık internet kullanmak herhangi bir işte çalışmanın bir gayesi olarak gözükmekle birlikte günümüzde genç yaşlı demeden herkes bilgisayar kullanımını öğrenmeye çalışmaktadır. Bunun için bilgisayar kursları açılmakta ve kişilere lazım olacak internet ve bilgisayar eğitimi verilmektedir.
Öyle ki önceki nesillere baktığımızda bilgisayar kullanmayı bilen kişilerin sayısı gayet azdır. Ama şimdiki nesile baktığımızda internet kullananların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur. Bilgi yüklü kütüphanelerimizin, önceki postalarınızın yerini şimdi bilgisayarlar almıştır. Önceden; herhangi bir araştırma yapılacaksa tek çare olarak kütüphanelere gidilir, oralardan kaynak kitaplar aranır ve istenilen bilgilere ulaşılırdı. Ama şimdi internet sayesinde arayacağımız konuyu internete yazmamız ve ardından gelen seçenekleri tıklayarak internet istenilen bilgiye ulaşmamızı hemen sağlar. Ya da herhangi bir mektup yazma işleminden sonra istenilen yere göndermek günlerce, haftalarca sürerken internet sayesinde yazdıklarımız anında karşımızdaki kişilere gitmektedir.
Bilgisayar ve internet kullanımının daha birçok faydası vardır. Kişilerin ulaşamayacağı yerlere hemen ulaşması, yetiştiremem zaman yok dediği yazılarını hemen göndermesi, istediği tüm konulara anında ulaşması gibi fırsatlar internetin faydalarındandır. Bilgisayar ve internet kullanımının sayılmakla bitmeyecek birçok faydasının olmasının yanında, bunların getirdiği bir takım olumsuzluklar da vardır. Özellikle insanların ilişkilerini sıradanlaştırma, sınırlandırma konusunda zararları vardır.
Bilgisayar ve internet kullanımı kişileri bazı psikolojik sorunlara götürmektedir. İnsanların artık interneti bir vazgeçilmez olarak görmeye başlaması da buna büyük bir sebeptir. İnsanlar nasıl bazı fizyolojik ihtiyaçlarını yerine getirmezse bazı sorunlarla karşılaşıyorsa aynı durumda bireyler internete bağımlı olabilir ve bu da kişilere ileride büyük sorunlara yol açabilir. İnsanların sigaraya, kumara, uyuşturucuya bağımlı olması gibi internete de bağımlı olmaya başladığı görülmektedir. Özellikle bilgisayar kullanımının artması ve her eve girmeye başlamasıyla beraber bu sorunlar daha da artmakta, bunlara bağlı olarak insanlarda daha birçok psikolojik sorunları ortaya çıkarmaktadır.
Yine internet bağımlılığı konusunda yapılan bir anket çalışmasını cevaplayan internet kullanıcılarının %40'nın kendilerini bağımlı olarak gösterdikleri belirtiliyor. Beşte biri chat ortamların bir tür uyuşturucu gibi gördüklerini söylüyorlar. (http://www.yasamdersleri.com)
Yine, yapılan araştırmalar, sürekli internet kullanıcılarının yüksek düzeyde depresyon ve yalnızlık hissettiğini ortaya koyuyor. ABD'de yapılan bir çalışmada haftada bir saatini internet ortamında geçirmenin depresyonun ortalama %1, yalnızlık hissinin %4, sosyal ilişki ve çevre kaybının %2,7 oranında arttığı saptanmıştır. (http://www.yasamdersleri.com)
İnternet kullanımı bireylerin sosyalleşmesi konusunda bir engel teşkil eder. İnternetle birlikte bireyler çevrelerine karşı ilgilerini azaltır. İnsanların özellikle daha çok yalnız kalmalarına neden olur. İnternette her konuda bilgi bulunduğundan, her insana hitap etmekte ve insanlara cazip ve çekici gelmektedir. İnsanları masa başına daha çok bağlamakla dış dünyayla ilgisini kesmektedir. Sonuçta da insanlar yalnız kalmakta ve bu yalnızlığın bir sonucu olarak da sanal âleme daha çok girmektedir.
Günümüzde internete girme sebeplerine bakıldığında ödev araştırması yapmak, herhangi bir konuda bilgi edinmek, herhangi bir iş koluna başvurmak veya bilgi almak gibi nedenler vardır. Bunların yanı sıra aslında gençlerin daha çok “Chat” dediğimiz insanlar arasındaki iletişim kurma ve konuşma gibi nedenlerle internete girdikleri para ve zaman kaybına uğramaları bir yana diğer yandan kendi psikolojilerindeki değişikliklerin, olumsuzlukların farkına pek fazla varamazları ortadadır. Daha çok çevrelerinden, kendilerinin desteklerini artık dünyayla yavaş yavaş ilişkilerini kestiklerini öğrenirler.
Araştırmamızın konusu olan internetle depresyon arasındaki ilişkiye bakıldığında aslında internetin her insana hitap etmesi ve bu yüzden her insan tarafından kullanılması, birçok psikolojik sorunlar sonucunda depresyona yönelttiği bir gerçektir. Özellikle insanların internet bağımlı olması veya yalnız kalma isteği gibi nedenler sonucunda kişilerin depresyona girme olasılığı yüksektir. İnsanları depresyona iten internet dışında daha birçok neden vardır. Ama bu araştırmada internet üzerine yoğunlaşılacaktır.
Depresyona giren insanlara bakıldığında insanların yalnız kalma isteği bazı birtakım fizyolojik yöndeki değişiklikler, isteksizlikler gibi nedenler vardır. İnternetin de insanlar üzerindeki olumsuz etkileri bunlara benzer sebepler teşkil eder.

YÖNTEM

Yaptığımız araştırmada araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmamız ilişkisel çözümleme türlerinden korelasyon türü ilişki ile yapılmıştır. Yapılan araştırmada birden çok değişken vardır. Bu değişkenler örneklemlerden elde edilen bireyin internette kalma süresiyle depresyondan aldığı puanlardır. Verilenlerden elde ettiğimiz sayısal ifadelerle araştırmamızda korelasyon yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak bulgularımıza ulaşmanız için sayısal ifadelere başvurulduğundan dolayı sözele dayalı karşılaştırma yolu ile yapılan ilişkisel tarama modeline değinilmemiştir. Şimdi kullandığımız yöntemin alt dallarına değinecek olursak;
a-) Amaç: Araştırmamızdaki amaç bireyin interneti kullanma süresiyle depresyona girmesi arasındaki ilişkiyi, korelasyonu hesaplamaktır. Her şeyden önce şuna değinmek gerekirse bireyin depresyona girmesini sadece internetle, internete girme süresiyle değerlendirmek ve karşılaştırmak mümkün olmamaktadır. Bireyin depresyona girmesini fiziksel, ruhsal, psikolojik ve çevresel olarak daha birçok faktör etkiler. Bireyin bulunduğu kültür, aile ortamı, arkadaşlıkları, fiziki sağlığı, çevrenin bireye karşı göstermiş olduğu tutumlar gibi birçok faktör bireyin depresyona girmesine neden olabilir. Ancak biz bu araştırmamızda bunları atlayıp sadece depresyonla kişinin internete girmesi arasındaki ilişkiyi göz önünde bulundurarak iki değişken arasındaki korelasyonu incelemeye çalıştık. Araştırmamızdaki temel amaç budur.
Amacımızın bu yönde olmasının nedeni internete girme süresiyle depresyona girip girmeme durumunu belirlemektir. Yani “Bireyin internette bulunma süresiyle depresyon ölçeğinden aldığı puan arasında doğru orantılı bir ilişki var mıdır?” sorusudur. Amacımız bu gibi soruların cevaplandırılmasını sağlamaktır. Eğer elde ettiğimi bulgular pozitif yönde yani bireyin internete girme süresiyle depresyon testinden aldığı puan arasında ters orantı varsa bu durumun altında yatan nedenleri bulmak önemlidir ve bu sebeplere paralel olarak önlemler almak gereklidir.

b-) Problem cümlesi: İnternette bulunma süresiyle depresyon arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

c-) Hipotez: İnternette bulunmayla birlikte bireydeki depresyon durumu artar.

d-)Sınırlılıklar: Araştırmamızda her araştırmada olduğu gibi belli sınırlılıklar vardır. Araştırmamızdaki sınırlılıklara değinecek olursak her insanın interneti kullanmayı bilmiyor olması bu sınırlılıklardan biridir. Özellikle yaşlıların internet ve bilgisayar kullanımını bilmiyor olması bu araştırmayı yapmayı zorlaştırmaktadır. Yine aynı şekilde çocukların internet ve bilgisayarı kullanmayı bilmiyor olması araştırmada bazı sınırlılıklar yaratmaktadır.
Sorduğumuz sorularda da bir takım sınırlılıklar vardır. Özellikle amaç bölümünde de belirttiğimiz gibi depresyona sadece internet neden olmamakta depresyona neden olan daha birçok neden bulunmamaktadır. Bunlardan bireyin fiziki görünüşü, ailesiyle, akranlarıyla çevresiyle ilişkileri bireyi depresyon haline itebilir. Ya da çevresinden aldığı destekler bireye bir rahatlık vererek depresyon halinden kurtulmasına sebep olabilir. Bu ve buna benzer nedenler bireyin depresyonda olup olmamasına etki eder ve araştırmaya bir sorun teşkil edebilir.
Yaptığımız araştırmada uygulanan depresyon ölçeği 15 yaş ve üzeri kişiler için olduğundan 15 yaşından küçükler göz ardı edilmiştir. Özellikle günümüzde psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıkların çocuk yaşa kadar indiği bir zamanda bu ölçeğin kullanılması araştırmada 15 yaş üstü kişilerin kullanılmasına neden olmuştur. Buda araştırmanın bir başka sınırlılığıdır.
Araştırmaya uygulama alanı olarak Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi ‘ni seçerek bu fakülte üzerinde çalıştık. Diğer başka İlahiyat, Fen –Edebiyat, Tıp, Hukuk, İktisadi ve İdari bilimler gibi bölümleri göz ardı ederek sadece eğitim fakültesini araştırmaya evren olarak seçtik. Araştırmanın geçerliliği ve güvenilirliği açısından farklı bölümlere çeşitli fakültelere uygulamak daha uygun olmaktadır. Ancak gerek zaman, mekân ve kaynak yönünden bazı sınırlılıklarla karşılaştığımız için evren seçiminde çeşitlilik göz ardı edilmiştir.

e-) Sayıtlı (varsayım): Beck Depresyon testinin depresyonu ölçtüğü kabul edilmiştir. İnternet kullanımının depresyonda etkin olduğu varsayılmıştır.

f-) Tanımlar:
* Evren: Yaptığımız araştırmada kullanılan evren Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinden seçilmiştir.
*Örneklem: Araştırmada kullanılan evrenden 50 öğrenci random (tesadüfü ) olarak seçilmiştir. Seçilen öğrenciler arasında sınıf ayrımı, öğretim türü, bölüm ayrımı yapılmaksızın araştırmada kullanacak olan 50 öğrenci örneklem olarak seçilmiştir.

BULGULAR VE YORUM

Bulgular:
Araştırmamız sonucu elde edilen bulgularımıza bakıldığında şu sonuçlar elde edilmiştir:
Örneklemi oluşturan öğrencilerin Beck depresyon ölçeğinden aldıkları puanların ortalaması: 12,22
Örneklemi oluşturan öğrencilerin internette kaldıkları sürenin ortalaması: 9,99
Örneklemi oluşturan öğrencilerin depresyon ölçeğinden aldıkları puanların standart sapması: 9,5944
Örneklemi oluşturan öğrencilerin internette bulunma sürelerinin standart sapması: 9,760615
Araştırmamız sonucunda elde edilen iki değişkene ait korelasyon: 0,709898469 olarak bulunmuştur.

Yorum:
Öğrencilerin internete girme süreleri ve depresyonda aldıkları puanlar değerlendirilerek yapılan araştırma korelasyon türü ilişkisel tarama modeli sonucunda korelasyon katsayısı yaklaşık olarak bulunmuştur. Korelasyon sonuçlarına bakıldığında iki değişken arasında yani internette bulunmayla depresyon arasında pozitif bir ilişki vardır. Çünkü araştırmamızda bulduğumuz sonuçlar 0 ile 1 arasında yer almaktadır. Buradan sonuçla araştırmamızdaki değişkenlerimizden birisi artarsa diğeri de artmaktadır.
Araştırmamızda değişkenler arasındaki ilişkinin ne düzeyde olduğunu anlamak için bulduğumuz sayısal ifadelere bakarız. Bulunan değer yaklaşık olarak 0,71 olduğu için iki değişken arasında yüksek bir ilişki vardır. Buradaki sonuca bakarak daha önce ortaya attığımız hipotez cümlesinin doğru olduğu sonucuna ulaşabiliriz Yani internette bulunma süresiyle depresyondan aldığı puanların yüksek çıkması araştırmamızın temelini teşkil etmiş olup bu hipotezin doğruluğu yüksek korelasyonla birlikte doğrulanmaktadır.
Yaptığımız araştırmada uygulanan beck depresyon ölçeğinin puanlamalarının ortalaması yaklaşık olarak 12,22 çıkmıştır. Aynı şekilde internette bulunma sürelerinin ortalaması 9,99 olarak bulunmuş olup genelde bu depresyon ölçeğinden 13 ve üzeri olanların herhangi psikolojik danışmana veya psikologa gitmesi gereklidir. Her iki ortalamayı bir olarak düşünecek olursak; depresyon ortalaması 12,22 çıkmış olup yukarıda belirtilen 13 barajına çok yakın olmakta ve aynı şekilde internette bulunma ortalamasında 9,99 gibi yüksek çıkması her ikisi arasındaki pozitif ilişkinin olduğunu göstermektedir.
Özellikle bu iki değer arasındaki korelasyonun yüksek çıkması araştırmamızın giriş bölümünde de bahsettiğimiz gibi bireylerin internetle içli dışlı oldukları ve internetin olumsuz sonuçlarına maruz kaldıklarını göstermektedir. İnternetin depresyona neden olması kişileri bazı psikolojik sorunlara özellikle artık hayattan çok fazla zevk almama sürekli mutsuzluk, umutsuzluk, insanların kendilerine ilişkin düşüncelerinin değişmesi v.b daha birçok soruna neden olmaktadır.



SONUÇ VE ÖNERİLER
Sonuç:
Sonuç olarak internette bulunma süresiyle depresyon arasındaki ilişkiyi araştırmak için yaptığımız bu araştırmada bulgulardan elde edilen verilere göre korelasyonun her iki değişken için pozitif ve yüksek çıktığı görülmüştür. Yani internette bulunulan sürenin depresyona etkisi pozitif ve yüksek bir korelasyon olarak çıkmıştır. Daha da genişletecek olursak birey ne kadar internette kalırsa o oranda depresyonun şiddeti artmaktadır.

Öneriler:
*Bireylerin internete sadece gerekli durumlarda girmesi sağlanmalı ve bunu dışında sadece vakit geçirmek için internete girilmemelidir.
*Kişilerin psikolojik durumu ailesi veya çevresi tarafından desteklenerek bunların depresyona girmeleri bir nevi de olsa önlenmelidir.
*İnterneti kötü yönde kullanma gibi durumlar göz önünde bulundurularak interneti olan kafeler ve işyerleri filtrelenmelidir.
*Küçük yaştaki çocukların internete girmeleri zorunlu değilse engellenmelidir.
*Herhangi bir durumla karşılaşıldığında internet yerine başka kaynaklara başvurulması bireylerin depresyona girmesi azaltılabilir.
*Aileler çocuklarının girdikleri siteleri kontrol etmelidir.
*Depresyona giren bireylerin psikolojik danışmana veya psikologa yönlendirilmesi sağlanarak kişinin bu bunalımlı ortamdan daha çabuk kurtulması sağlanabilir.
* Konu ne olursa olsun internetin ne amaçla kullanıldığı unutulmamalı ve interneti her zaman için bilinçli kullanarak depresyon veya psikolojik sorunların yaşanması bu sayede engellenmelidir.

KAYNAKÇA
• www.psikolojisayfam.com
• http://www.radikal.com.tr
• http://www.yasamdersleri.com
• Prof. Dr. Niyazi KARASAR Bilimsel Araştırma Yöntemi
• DEDEOĞLU, Gözde, Bilişim Toplumunda Ortaya Çıkan Etik Sorunlar ve Tıp Bilişimi Meslek Ahlak İlkeleri, 2003
• GÜNEŞ, Ali(Editör),Bilgisyar I ( Temel Bilgisayar Becerileri), PegemA Yay.,2006
Depresyon puanı İnternet kul. Saati
1.kişi 22 18
2.kişi 14 6
3.kişi 31 40
4.kişi 7 7
5.kişi 13 3
6.kişi 10 8
7.kişi 8 4
8.kişi 26 4
9.kişi 8 1
10.kişi 4 5
11. kişi 6 6
12. kişi 7 3
13.kişi 10 15
14.kişi 11 3
15.kişi 14 2
16.kişi 5 10
17.kişi 3 8
18.kişi 25 20
19.kişi 7 3
20.kişi 10 10
21.kişi 15 7
22.kişi 5 5
23.kişi 17 35
24.kişi 12 6
25.kişi 0 3
26.kişi 3 3
27.kişi 9 6
28.kişi 24 11
29.kişi 29 19
30.kişi 30 17
31.kişi 3 8
32.kişi 12 20
33.kişi 5 15
34.kişi 5 10
35.kişi 23 7
36.kişi 7 4
37.kişi 32 35
38.kişi 38 45
39.kişi 5 2
40.kişi 23 12
41.kişi 5 7
42.kişi 15 8
43.kişi 3 3
44.kişi 9 5
45.kişi 6 6
46.kişi 5 5
47.kişi 1 3
48.kişi 4 6
49.kişi 24 10
50.kişi 1 0,5





Korelasyon: 0,709898469
Depresyon puanı ortalaması: 12.22
İnternet kullanım saati ortalaması: 9.99
Depresyon puanlarının standart sapması: 9,5944
İnternet kullanımının standart sapması: 9,970615


Tablo.1 Öğrencilerin Beck Depresyon ölçeğinden alınan puanları ve internette kalma sürelerini gösteren bilgiler yer almaktadır.